جنوب شرق استان تهران شامل شهرستان های ورامین ، قرچک و پیشوا به دلیل برخورداری از اراضی کشاورزی حاصلخیز ، قطب کشاورزی کشور محسوب می شوند ولی کمبود آب در این بخش از استان تهران باعث شده تا از ظرفیت آن به درستی استفاده نشود از یکصد هزار هکتار اراضی کشاورزی این منطقه ، تنها نیمی از آن زیر کشت انواع محصولات کشاورزی رود.
کمبود بارش نزولات جوی و خشکسالی های اخیرباعث شده تا حق آبه اراضی کشاورزی این بخش از استان از آب های سطحی شامل رودخانه جاجرود و سد ماملو تأمین نشود و کشاورزان مجبور باشند تا علاوه بر استفاده از اندک آب حاصل تصفیه خانه جنوب تهران ، از آب های زیرزمینی برای آبیاری اراضی کشاورزی استفاده کنند.
افزایش میزان بهره برداری از آب های زیرزمینی باعث بروز پدیده ای به نام فرونشست شده ، پدیده ای که باعث شده تا بخش عمده ای از زمین های کشاورزی نشست کرده و ترک های بزرگ و عمیقی در دل دشت به وجود آید.
بسیاری از اراضی کشاورزی منطقه معین آباد پیشوا و ابردژ ورامین که از اراضی حاصلخیز کشاورزی برخوردار بود و تاغزارهایی که به منظور تثبت شن های روان و جلوگیری از نفوذ کویر به اراضی کشاورزی در آن کاشته شده با پدیده فرونشست زمین مواجه شده اند ، پدیده ای که حتی تا نزدیکی راه آهن سراسری تهران – مشهد نیز امتداد یافته است.
امروز بسیاری از کشاورزان منطقه معین آباد قادر به آبیاری مزارع خود نمی باشند و کانال های انتقال آب در این منطقه با ترک های عمیقی مواجه شده اند ، زیرساختها در حال نابودی است و میله چاه ها کج شده است.
از ده هزار هکتار اراضی زیر کشت تاغزارها که روزگاری جنگلی انبوه را در دل کویر به وجود آورده خبری نیست و با نابودی این گونه گیاهی ، کویر در حال پیشروی به مناطق مسکونی است و ریزگردها از دشت به نواحی مرکزی ورامین نفوذ کرده است.
دشت ورامین ، از بی آبی در خود فرو می رود و اگر امروز به این مشکل بزرگ رسیدگی نشود ممکن است حوادثی به وقوع پیوندد که جبران آن غیر ممکن باشد.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان ورامین در این رابطه به خبرنگار ایرنا گفت : تنها راه گذر از بحران بی آبی و کاهش استحصال آب های زیر زمینی ، استفاده از شیوه های نوین آبیاری است که در آن علاوه بر افزایش راندمان مصرف ، از مصرف بی رویه آب نیز جلوگیری می شود.
محمد حسین تاجیک افزود : در حال حاضر بیش از 13 هزار هکتار از اراضی کشاورزی ورامین به سیستم های نوین آبیاری از جمله آبیاری بارانی ، قطره ای و تیپ مجهز شده اند که این شیوه می تواند به افزایش سطح زیر کشت اراضی کشاورزی نیز منجر شود.
وی تصریح کرد: دولت تسهیلات ویژه ای را برای اجرای شیوه های نوین آبیاری در اختیار کشاورزان قرار می دهد به گونه ای که برای اجرای آبیاری تحت فشار در هر هکتار 65 میلیون ریال و برای اجرای آبیاری تیپ در هر هکتار 70 میلیون ریال بلاعوض به کشاورزان اعطا می کند.
فرماندار پیشوا نیز در این رابطه به خبرنگار ایرنا گفت : کم آبی در پیشوا باعث پیشروی کویر به اراضی کشاورزی این شهرستان شده است و این امر می تواند مشکلات عدیده ای را برای منطقه که اقتصاد آن مبتنی بر فعالیت های کشاورزی است به همراه آورد.
محمدکرم محمدی افزود : شهرستان پیشوا با داشتن بیش از یک هزار و 300 هکتار گلخانه ، 30 درصد از سطح گلخانه های کشور را در خود جای داده و سالانه بیش از 700 هزار تن محصولات جالیزی تولید می کند و این در حالی است که اراضی کشاورزی این شهرستان روز به روز تشنه تر شده و همه ساله نگرانی کشاورزان از کمبود این مایه حیات افزایش می یابد.
محمدی با اشاره به لزوم انتقال پساب تصفیه خانه جنوب تهران به دشت ورامین گفت: مسئولان آب منطقه ای استان تهران در نظر دارند تا خط دوم، 9 متر مکعبی پساب تصفیه خانه جنوب تهران را از طریق لوله به دشت ورامین منتقل کنند که این امر باعث می شود تا از تبخیر آب و هدررفت آن جلوگیری شود.
وی افزود: یکی از برنامه های دولت در چرخش آب ، احداث تصفیه خانه فاضلاب در مناطق مختلف کشور است که هم اکنون این پروژه با سرعت قابل قبولی در پیشوا در حال اجراست و با بهره برداری از آن ، بخشی از آب مورد نیاز کشاورزی منطقه تأمین از میزان استحصال آب های زیر زمینی کاسته می شود.
